Plantun de Prouvènço

Pèr coumpara dos planto d'encò nostre

Allium atroviolaceum & Prunus brigantina

fotò
fotò
Pòrri-fèr(-vióulet)

Allium atroviolaceum

Amaryllidaceae Alliaceae

Autre noum : Porre-fèr(-vióulet).

Nom en français : Poireau des vignes violet-obscur.

Descripcioun :
Lou pòrri-fèr-vióulet es esta destria, d'un poun de vist boutani, i'a gaire. Èi proche dóu pòrri cultiva, Allium porrum, emé si lònguis estamino que sorton de la flour, pamens li tepalo soun pu courto (< 4,5 mm) e proun vióuleto, e sa cabosso a de 60 à 120 veno (lou pòrri cultiva n'a ges o mens que 5). Sèmblo proun tambèn au pòrri-fèr-bastard (qu'es un bastard entre lou pòrri-fèr-vióulet e lou pòrri-fèr) e au pòrri-fèr. Coumpara emé lou pòrri-fèr o lou pòrri-fèr-bastard.

Usanço :
A li mémis usanço que lou pòrri-fèr.

Port : Grando erbo
Taio : 60 à 120 cm
Fueio : costo paralèlo
Tipe bioulougico : Geoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo

Gènre : Allium
Famiho : Amaryllidaceae
Famiho classico : Alliaceae

Ordre : Asparagales

Coulour de la flour : Vióuleto
Petalo : 6
Ø (o loungour) enflourejado : 3 à 6 cm
Flourido : Printèms - Estiéu

Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 à 400 m
Aparado : Noun
Abriéu à juliet

Liò : Ermas - Camin - Champ - Vignarés
Estànci : Termoumediterran à Mesoumediterran
Couroulougi : Eurimediterrano
Ref. sc. : Allium atroviolaceum auct. (= Allium porrum subsp. porrum L., 1753 )

fotò
fotò
Afatoulié

Prunus brigantina

Rosaceae

Àutri noum : Afatounié, Afatourié, Afàtou.

Nom en français : Prunier de Briançon.

Descripcioun :
L'afatoulié se recounèis l'estiéu à si afàtous (abrignoun, afatoun) verd pièi jaune. Flouris au printèms emé de pichòti flour blanco d'ounte sorton de lònguis estamino. Li fueio, que sèmblon à li de l'ambricoutié vènon bèn à l'après.

Usanço :
Se fai de counfituro emé lis afàtous (emé proun de sucre !), e d'òli de marmoto emé lis amandoun (meseioun). Fau aperaqui 10 000 amandoun pèr n'en faire un litre. J.-R. Fortoul, op.cit., ramento que lis afàtous èron descalagna dóu tèms di lòngui vihado. L'òli èi bon pèr la cousino e pèr sougna li macaduro e lou mau d'os. Se metié un tros de pan dins la sartan pèr leva la forto óudour de l'òli : "Lou pan surbiò lou gros dal fouort de l'óli, l'amarun". Lou darrié moulin s'arestè de vira en 1923 à Suzo (CN).

Port : Aubre
Taio : Pancaro entresigna
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Faneroufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo

Gènre : Prunus
Famiho : Rosaceae


Ordre : Rosales

Coulour de la flour : Blanco
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : Pancaro entresigna
Flourido : Printèms

Sòu : Ca
Autour basso e auto : Pancaro entresigna
Aparado : Noun

Liò : Sebisso - Prado
Estànci : Subremediterran à Mountagnard
Couroulougi : Pancaro entresigna
Ref. sc. : Prunus brigantina Vill., 1786

Partisoun en Prouvènço : CCC à C : mai o mens coumuno ; R à RRR : pulèu o forço raro ; "ges" dins aquéu relarg.
fotò Rose Plano Auto Basso Safrouso Preaupenco Marino Aup
ges
ges
ges
ges
ges
RR
C
CC

Allium atroviolaceum & Prunus brigantina

R
RR
R
R
R
ges
ges
ges

Coumpara Pòrri-fèr(-vióulet) emé uno autro planto

fotò

Coumpara Afatoulié emé uno autro planto

fotò